Herontwikkeling Slakhorst Hoensbroek

Slakhorst, gelegen in Hoensbroek, was de eerste mijnkolonie van Zuid-Limburg en werd ontworpen door de bekende architect Jan Stuyt. Deze wijk vormde een belangrijke historische en maatschappelijke mijlpaal in de regio, vooral vanwege de unieke stedenbouwkundige opzet die typerend was voor mijnkolonies. Stuyt’s ontwerp stond in het teken van functionele woningen voor de arbeiders van de mijnen, waarbij een duidelijke scheiding was tussen de openbare en private ruimte. De wijk kenmerkte zich door de diepte van de achtertuinen, een besloten karakter met markante toegangspoorten, en de aanwezigheid van gemeenschappelijke voorzieningen zoals waterpompen, die destijds niet alleen functioneel waren, maar ook dienden als ontmoetingsplaatsen voor de bewoners.

Herbouw met behoud historisch karakter
Helaas is de oorspronkelijke Slakhorst door de jaren heen in verval geraakt. De bouwkundige en constructieve staat van de wijk is dermate slecht geworden dat herstel niet meer mogelijk is. Hierdoor is de onvermijdelijke beslissing genomen om de wijk te slopen. De gebouwen verkeren in een slechte bouwfysische staat, en de kosten en complexiteit om deze op te knappen zijn te hoog gebleken. Toch is, gezien de belangrijke historische waarde van de wijk, besloten om Slakhorst op historiserende wijze te herbouwen.

Ontwerp en bouwcombinatie
De woningen zijn ontworpen door Architecten aan de Maas en SATIJNplus. Beide architectenbureaus werken hierbij nauw samen met de aannemers Laudy en BAM, die verantwoordelijk zijn voor de realisatie van de plannen. Deze samenwerking tussen de architecten en aannemers zorgt voor een harmonieus en doordacht ontwerp, waarbij historische elementen en moderne bouwtechnieken samenkomen.

Stedenbouw & programma
De verantwoordelijkheid voor de nieuwe stedenbouwkundige opzet en de inrichting van de openbare ruimte ligt in handen van Architecten aan de Maas. Bij de herbouw van Slakhorst wordt veel aandacht besteed aan de oorspronkelijke stedenbouwkundige opzet en architectuur. Hoewel het geen letterlijke reconstructie zal zijn van de oude wijk, worden de historische elementen en het karakter zorgvuldig gerespecteerd. Het ontwerp is aangepast aan de hedendaagse woonwensen en duurzaamheidseisen. Zo zullen de nieuwe woningen eigentijdse afmetingen hebben die voldoen aan de behoeften van moderne gezinnen. Er wordt een mix gecreëerd van grotere en kleinere gezinswoningen en ook levensloopbestendige woningen, wat zorgt voor een gevarieerd en toekomstbestendig woningaanbod.

Klimaatadaptatie
Een belangrijk aspect van de nieuwe Slakhorst is de focus op klimaatadaptatie. Dit is ingegeven door de lokale waterproblematiek en de behoefte aan vergroening. Er wordt ingezet op een sterke vergroening van de wijk, waarbij biodiversiteit een centrale rol speelt. Om wateroverlast tegen te gaan, worden zowel bovengrondse als ondergrondse wateropvangsystemen geïnstalleerd. Hierdoor kan de wijk beter omgaan met de toenemende neerslag als gevolg van klimaatverandering.

Openbare ruimte
De openbare ruimte zal ook veranderen, hiervoor is samengewerkt met Studio BNL. De straten worden versmald tot zogeheten ‘shared spaces’, waar auto's nog slechts te gast zijn. Parkeren gebeurt niet meer op straat, maar achter de woningen, waar de diepe achtertuinen van de oorspronkelijke mijnkolonie plaatsmaken voor parkeergelegenheid en groen. De gemeenschappelijke achter gelegen terrein worden vergroend en ingericht met natuurlijke speelelementen, wat een nieuwe sociale dynamiek aan de wijk toevoegt.

Poorten, waterpompen, tuinmuren, ornamenten en circulariteit
Bij de reconstructie van Slakhorst worden historische elementen hersteld. De oorspronkelijke entreepoorten, die het besloten karakter van de wijk benadrukken, en de typische tuinmuren worden opnieuw opgebouwd. Ook de waterpompen, ooit essentieel voor de watervoorziening en sociale ontmoetingsplek, keren terug. Voor de herbouw van deze elementen wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van materialen die afkomstig zijn uit de sloop van de oude gebouwen.

Identiteit
De herbouw van Slakhorst staat symbool voor de balans tussen het respecteren van het historische erfgoed, het belang van het respectvol omgaan met het mijnverleden, het belang van identiteit en het creëren van een moderne, duurzame en leefbare wijk. 
Dankzij de nieuwe stedenbouwkundige structuur, de investering in een kwalitatieve openbare ruimte en de combinatie met een eigentijds woningprogramma krijgt de wijk een toekomstbestendig karakter. De samenwerking met aannemers Laudy en BAM zorgt voor een soepele realisatie van de plannen. Het behoud van de stedenbouwkundige visie van Jan Stuyt, gecombineerd met eigentijdse aanpassingen, maakt dat deze bijzondere mijnkolonie een tweede leven krijgt, waarin historie en moderniteit samenkomen.

Hieronder vindt u downloads die behoren bij het project.