Circulariteit en Houtbouw I

Bewust duurzaam ontwerpen
Bewust duurzaam ontwerpen neemt een steeds grotere en belangrijkere rol in binnen de wereld van de architectuur. De urgentie van duurzaam bouwen wordt alsmaar duidelijker wanneer we de ontwikkelingen in de wereld maar ook in onze directe omgeving volgen. Het groeiende belang van duurzaam bouwen zien we in de praktijk onder andere terug in het toenemende aantal projecten die duurzaamheidscertificaten zoals BREEAM behalen. Dit gebeurt door middel van ingrepen op allerlei vlakken, zowel zichtbaar als onzichtbaar, van innovatieve installatietechnieken tot secuur gekozen constructie- en gevelmaterialen.

Zichtbare duurzaamheid
De voor het oog zichtbare ingrepen nemen in het bijzonder een belangrijke rol in wanneer we een duurzaam bewustzijn willen creëren bij de gebruikers en passanten van onze gebouwen. Dit betekent dat een duurzaam verantwoorde uitstraling van een gebouw van groot belang is. De uitstraling vertegenwoordigt alle duurzame ingrepen in een ontwerp en brengt deze over naar de buitenwereld. Het werken met natuurlijke materialen is hier een goed voorbeeld van. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de toepassing van houten draagconstructies, wateropvangende sedumdaken, en bamboegevelbekleding.

Circulaire wereld
De toepassing van natuurlijke materialen gaat vaak tevens gepaard met een ander belangrijk punt omtrent duurzaam bouwen, namelijk circulariteit. Wanneer het gebruik van circulaire materialen optimaal wordt ingezet, kan een gebouw als het ware compleet gedemonteerd en verplaatst worden of dienst doen als bouwmateriaal voor andere projecten. Op deze manier neemt het gebruik van uitputtende bronnen steeds verder af en wordt het begrip circulaire wereld steeds meer werkelijkheid.

Voorbeeldprojecten ‘Circulariteit & Houtbouw’
Onder de noemer ‘Circulariteit & Houtbouw’ presenteren wij een aantal van onze ontwerpprojecten waarbij duurzaam bouwen, met name wat betreft circulariteit en het toepassen van natuurlijke materialen, een belangrijke rol heeft gespeeld tijdens het gehele ontwerpproces.
Het betreft de volgende projecten:

•            Nieuwbouw Universitair Psychiatrisch Centrum in Groningen
•            Uitbreiding Campus in Geel
•            Uitbreiding Bassischool en Leefgroepen in Hasselt  
•            Uitbreiding OBC Bemmel

Op deze pagina wordt onder het kopje 'projectdetails' specifiek het project 'Nieuwbouw Universitair Psychiatrisch Centrum in Groningen' verder toegelicht. 

Opgave
De nieuwbouw van het universitair psychiatrisch centrum bevindt zich op het ziekenhuisterrein. Het gebouw zal functioneren met een eigen identiteit en entree, maar vormt tevens een onderdeel van het ziekenhuis. De organisatie bestaat uit drie kerntaken, namelijk: patiëntenzorg, onderzoek, en opleiding en onderwijs. Wat betreft patiëntenzorg bevinden zich zowel poliklinieke, deeltijd- en kliniekfuncties in het gebouw. De kliniek is daarbij bewust op de bovenste twee etages gepositioneerd, zodat de patiënten die daar gehuisvest zijn zich tijdelijk losgemaakt voelen van de hectiek van de in hun ogen turbulente samenleving. De interne reis in het gebouw naar beneden, naar de therapieruimten, geeft hen voldoende zicht op de samenleving waar ze na hun behandeling weer volop onderdeel van kunnen zijn.

Houtbouw en bamboe
Kenmerkend voor dit ontwerp is de toepassing van hout als constructiemateriaal. De volledige kolomconstructie, zowel de kolommen als de liggers, is in gelamineerd grenenhout uitgevoerd. Verder is vrijwel de gehele gevel uitgevoerd met een bekleding van gelamineerde bamboelatten. De sfeer die het hout en de bamboe uitstralen heeft een positieve invloed op het welbevinden van de gebruikers en passanten van het gebouw. De warme kleur, het natuurlijk materiaal en zelfs de lichte geur geven mensen een behaaglijk gevoel. Voor de kwetsbare patiëntenpopulatie van dit gebouw is de keuze voor een houten constructie dan ook in het bijzonder zeer geschikt.

Duurzame flexibiliteit
Het ontwerp bevat twee duurzaamheidsconcepten. Het ene concept gaat uit van het principe dat bouwen voor de eeuwigheid een ultieme vorm van duurzaamheid is. Dit is bewerkstelligd door het gebouw te ontwerpen met een mate van flexibiliteit waarmee het tot in lengte van dagen kan meebewegen met functiewijzigingen. Dit wordt bijvoorbeeld bereikt door het toepassen van een kolomstructuur, zodat men oneindig met de locaties van wanden en functies kan variëren. Het andere geïntegreerde duurzaamheidsconcept gaat ervan uit dat volledig demontabel bouwen een ultieme vorm van duurzaamheid is. Bij een veranderde vraag wordt het gebouw gedemonteerd en een nieuw gebouw gerealiseerd dat voldoet aan de nieuwe vraag. Hiervoor is de toegepaste houten kolomconstructie zeer geschikt. De gedemonteerde elementen kunnen elders opnieuw worden ingezet of volledig gerecycled worden. Bij beide duurzaamheidsconcepten kun je zien dat flexibiliteit en duurzaamheid hand in hand gaan.

Daktuinen
Op verschillende plekken in het gebouw bevinden zich daktuinen. Ten eerste bevinden zich twee zijtuinen op de eerste verdieping. Deze zijn toegankelijk voor alle bezoekers van het gebouw. Gezien de stedelijke omgeving waarin het gebouw zich bevindt, is het bijzonder prettig om gebruik te kunnen maken van een mooie, groene buitenruimte. De overige daktuinen bevinden zich op de vierde en vijfde verdieping van het gebouw, daar waar de kliniek is gesitueerd. Deze tuinen zijn specifiek voor de bewoners van de kliniek bedoeld. Zij hebben daarmee ongeveer 1200 vierkanter meter buitenruimte tot hun beschikking. De daktuinen zijn ingericht met onder andere vijvers, perken en terrassen. De sfeer die tot stand is gebracht, komt overeen met de zijtuinen op de eerste verdieping en de tuin op het maaiveld.

Hieronder vindt u downloads die behoren bij het project.